دوران پارینه سنگی میانی، آغاز استقرار انسان در هورامان است
مسوول پایگاههای منظر فرهنگی تاریخی هورامان در کردستان و کرمانشاه در میزگردی که در خبرگزاری ایرنا برگزار شد، گفت: از دوران پارینه سنگی میانی در هورامان استقرار انسان داشتیم که به حدود ۵۰ هزار سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد و از این به بعد در تمامی دوره ها آثار سکونت انسان یافت شد است.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان، پویا طالبنیا اظهار داشت: به عبارتی هورامان از غار نشینی تا یکجا نشینی شاهد استقرار انسان بوده که آثار یافته شده در کاوشها و مطالعات مختلف پرونده ثبت جهانی هورامان تاکیدی بر صحت بسیاری از نقل و قول های شفاهی در این منطقه است.
بهرهبرداری ملی و جهانی مهمترین دیدگاه ثبت جهانی هورامان است
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان نیز در این میزگرد گفت: با توجه به اینکه هورامان بافت منحصر به فرد و طبیعت بکر و آثار باستانی ویژه ای دارد اگر ثبت جهانی شود باعث میشود که علاوه بر دولت جمهوری اسلامی ایران بسیاری از نهادها و گروه های مردمی بین المللی از جمله سازمان جهانی یونسکو نیز بیشتر به این منطقه توجه کنند.
اسماعیل مریوانی یادآور شد: جهانی شدن این منطقه از دیگر ویژگی های آیم ثبت است و پس از آن سازمان جهانی یونسکو آن را گردشگر آن مختلف دنیا معرفی میکند تا علاقه مندان سفر به این منطقه بیش از گذشته شود.
وی اضافه کرد: علاوه بر آن این ثبت بر جذب گردشگر و توسعه گردشگری، معیشت و اشتغالزایی و حفظ بافت موجود در منظر تاریخی فرنگی هورامان در استانهای کردستان و کرمانشاه تاثیر مثبتی خواهد داشت.
مریوانی افزود: دیگر تاثیر ثبت جهانی هورامان از دیدگاه باستان شناسی است بطوریکه اگر مطالعات ثبت جهانی در این منطقه انجام نمیشد بسیاری از موارد به صورت سرپوشیده باقی می ماند و چرا که در مطالعات این پرونده بسیاری از واقعیت های تاریخی و نقاط تاریخی این منطقه کشف شده و پس از ثبت جهانی میتوان بر روی آنها اکتشافات، حفاریها و مطالعات تخصصی انجام داد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان نیز گفت: در نهایت ثبت جهانی باعث میشود که نگاهها و آمد و شد به این منطقه بیشتر و منجر به رشد و افزایش سرمایه گذاری ها در آن شود و به خودی خود هورامان از این حالت ناشناخته خارج شود.
محمد رشیدی با اشاره به نگاه مدیریتی ثبت جهانی هورامان اظهار داشت: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این اولویت را در مدیریت یکپارچه واحد دیده و در اصل مجاب کردن سازمان جهانی یونسکو و بحث بین المللی آن است.
مسوول پایگاههای منظر فرهنگی تاریخی هورامان در کردستان و کرمانشاه یادآرو شد: در پیگیری پرونده ثبت جهانی هورامان این منطقه در ۲ استان کرمانشاه و کردستان را مثل یک پک کامل می بینیم چراکه تمام مناطق آن در هر ۲ استان دارای ویژگی های منحصر به فردی است.
طالبنیا گفت: به طور مثال از بعد جاذبههای گردشگری مراسمات پیرشالیار در کردستان و غار کاوات در کرمانشاه، منطقه حفاظت شده شاهو و کوسالان و در کردستان و منطقه حفاظت شده بوزین در کرمانشاه، گونه نادر جانوری سمندر خالدار در کردستان و گونه جانوری نادری مثل شوکا کرمانشاه از نقاط قوت هر ۲ استان است.
وی افزود: در کردستان معیشت باغداری قوی تر و در کرمانشاه نیز معیشت دامداری قوی تر، کرمانشاه دارای غارهای کشف شده ای بوده که نشانه ای سکونت انسان در آن وجود دارد اما کردستان بافت و معاری منحصر به فرد روستاها را در خود جای داده در اسناد تاریخی از ۲ شهر هورامان تخت کردستان و نودشه کردستان تقریبا به صورت یکسان نام برده شده است.
طالبنیا با اشاره به اینکه همه این ویژگیها در کنار هم جمع شده اند تا بتوانیم از هر نقطه قوتی در ثبت جهانی هورامان استفاده کنیم گفت: از این رو ثبت جهانی هورامان در استان کردستان و کرمانشاه به صورت یک پک دیده می شود تا از هر آیتم و ویژگی آن نهایت استفاده را ببریم.
مسوول پایگاههای منظر فرهنگی تاریخی هورامان در کردستان و کرمانشاه گفت: در بحث مدیریت نیز همین رویه پیگیری می شود که از این ظرفیت به عنوان یک پتانسیل خارج از استانی نگاه شود تا از آثار آن تا گستره غرب کشور استفاده کرد و بنابراین لازم است مدیریت آن در استان کردستان و کرمانشاه به صورت یکپارچه و با رویکرد ملی مدیریت شود.
وی یادآور شد: با توجه به اینکه نزدیک به چهار سال پیش پرونده ثبت جهانی هورامان در کردستان و کرمانشاه به صورت جداگانه پیگیری می شد که به علت عدم کسب نتیجه مطلوب وزارت میراث فرهنگی از اردیبهشت امسال مدیریت یکپارچه آن را به منظر تاریخی و فرهنگی هورامان سپرده و انتظار میرود تا پایان سال پرونده نهایی برای ارسال به یونسکو تکمیل شود.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان نیز در این باره معتقد است: هر موسیقی دانی در دنیا سعی کرده که سبک را به نام خود ثبت کند اما در موسیقی هورامی به دلیل همبستگی و ارتباطی که هنرمندان با هم داشته اند شخصیت به عنوان نماد موسیقی معرفی نشده بلکه آنرا به صورت همگانی معرفی کرده اند.
رشیدی گفت: در پرونده ثبت جهانی مقدماتی برای ثبت فرهنگ موسیقیایی و ادبی هورامان تمرکز شده تا پس از ثبت جهانی این منطقه نسبت به انجام مطالعات اساسی و علمی بیشتری در مورد آنها اقدام شود.
وی افزود: تا مطالعات در خصوص ثبت جهانی منظر تاریخی و فرهنگی هورامان تکمیل نشود کار قطعی مطالعات حوزه ادبیات و موسیقی این منطقه نیز انجام نمیشود اما انتظار میرود مطالعات تخصصی آن در ماههای آینده شروع شود.