توضیحات
قدیمیترین چرخ سفالگری و کوره پخت سفال در جهان در شوش یافت شدهاست. همچنین قدیمیترین ظروف سفالی منقوش مربوط به ایران است.
در این محل (سیلک کاشان) ظروف سفالین قرمز رنگی نیز پیدا کردهاند که از لحاظ صنعت نسبت به ظروف پیش تا حدی کاملتر به نظر میآید و معلوم میشود که آنها را در کورههای ابتدایی میساختند. در هزاره چهارم پیش از میلاد مردم دشتنشین فلات ایران در کار زندگی پیشرفت بیشتری کردند. در قریه سیلک نموداری از آن وجود دارد، ساکنین این محل ظروف سفالین ظریف میساختند و تصویر پرندگان و حیوانات وحشی را بر روی آنها با رنگ سیاه منقوش میکردند و به تدریج این ظروف شفافتر و شکل آنها منظمتر شد، از اینجا میتوان حدس زد که مردم آن ناحیه جهت انجام این عمل به اختراع چرخ نائل شده بودن، چرخ آنها تخته باریکی بودهاست که بر زمین میگذاشتهاند و آن را با دست میچرخاندند و به این ترتیب به ظروف خود شکل زیباتری میدادند. تاکنون شبیه اینگونه ظروف در هیچیک از کشورهای آن دوران به دست نیامده است. چنین میتوان نتیجه گرفت که ایرانیان در این صنعت سرآمد اقوام دیگر بودند و شاید اختراع مزبور ویژه آنها باشد. از ظروف سفالینی که در سیلک به دست آمدهاست تصاویر بز کوهی و اسب و خورشید و همچنین اشکال هندسی فراوان دیده میشود و از این اکتشافات نتیجه میگیریم که با وجود آنکه آهن و مفرغ در تهیه آلات و ادوات گوناگون به کار میرفتهاست صنایع کوزهگری و سفالسازی رونق خود را حفظ کردهاست.
کهنترین ظرفی که در ایران یافت شدهاست، ظرفی سیاه و دودی که همانند قدیمیترین ظروف سفالی است کهن در جاهای دیگر پیدا شدهاست. نخستین ظرفهای سفالی که با روش تاریخ آن بدست آمده و متعلق به هزارهً چهارم پیش از زایش مسیح است در میانرودان یافت شدهاست. کهنترین سفالی که در ایران یافت شده متعلق به همان دورهاست. این ظرف دستساز نسبتاً ابتدایی به دنبال خود ظرفی سرخ با لکههای سیاه ناشی از پخت ناقص داشت. پیشرفت فنی در حرفه کوزهگری سبب بوجود آمدن سبک جدیدی شد، این سبک با تغییرات و وقفههایی که داشت بیش از ۲۰۰۰ سال در بعضی از مناطق فلات ایران دوام کرد.
از اوایل هزاره پیش از میلاد ما شاهد ظرفهای سفالی ساخته شده در فلات مرکزی ایران در مناطق کوهستانی زاگرس هستیم. مانند تپه گیان و گودین تپه یا ظروف منقوش فارس و خوزستان در مناطق کوهستانی زاگرس دیده شدهاست. تنها دلیل این امر این بودهاست: از آنجایی که زنان عمدهترین تولیدکنندگان سفال بودهاند با ازدواج به قبایل متعلق به همسران خود مهاجرت کرده و به این ترتیب تکنیک ساخت ظروف سفالی و تزیین آن را به مناطق دیگر منتقل میکردند.
در روستاهاي اطراف سنندج وسقز تهيه انواع ظروف سفالي بوسيله زنان مرسوم بوده ودر حال حاضر نيز بطور پراكنده وابتدايي بدون چرخ سفال گري بصورت فتيله اي ونواري ظروفي كه اغلب ،كوزه هاي بزرگ وكوره هاي نان پزي وجنبه مصرف محلي دارند مي سازند ودر كوره هاي ساده كه بصورت چاهي در زمين حفر مي شود،به وسيله چوب وسوخت حيواني (پهن)آن را حرارت داده ومي پزند.