لذت سفر در کردستان؛

سنندج شهری با پنج عمارت تاریخی و بزرگترین سینمای روباز خاورمیانه

پنج عمارت تاریخی در دل شهر سنندج وجود دارد که قدمت آنها به دوره های صفویه و قاجار بر می گردد و از لحاظ معماری و حوادث تاریخی که درآنها روی داده، بسیار با ارزش هستند.

شهر سنندج، مرکز استان کردستان و در فاصله ۴۸۵ کیلومتری جنوب غربی تهران قرار گرفته است و به دلیل مرکزیت آن در گذشته، دارای مساجد، ابنیه های تاریخی و عمارت وبازار قدیمی است که امروزه به محلی برای بازدید گردشگران و علاقمندان به معماری و آثار تاریخی و دیدنی تبدیل شده است.

از جمله آثار دیدنی و تاریخی سنندج مربوط به عمارت‌های موجود در آن است که معماری بی نظیر و رویدادهای تاریخی که در طول دوران صفویه و قاجار و پهلوی در آنها روی داده همواره از مهمترین دلایل جذب گردشگران به این مکان‌ها است.

از پنج عمارت موجود در این شهر عمارت آصف به موزه مردم شناسی و عمارت حبیبی هم به خانه صنایع دستی تبدیل شده است.

عمارت آصف (خانه کورد)

خانه کرد، موزه مردم شناسی مناطق کردنشین و بزرگترین موزه مردم شناسی مربوط به یک قوم در کشور ایران است که در خیابان امام خمینی (ره) شهر سنندج واقع شده است.

این موزه در عمارت آصف دایر شده و یکی از بزرگ‌ترین عمارت‌های اعیانی و اماکن دیدنی شهر سنندج است که دارای ارزش‌های ویژه معماری از لحاظ آجرکاری و گچ‌بری و اروسی سازی است و حمام آن زیباترین حمام خصوصی در بین حمام‌های سنندج می‌باشد. بنای اولیه این عمارت مربوط به دوره صفویه بوده و در دوره‌های قاجار و پهلوی تکمیل تر شده است.

موزه سنندج

این موزه از اماکن دیدنی شهر سنندج در خیابان امام، کوچه حبیبی و در بخش بیرونی عمارت ملأ لطف الله شیخ‌الاسلام (که امروزه به خانه سالار سعید مشهور است) قرار دارد و در آن اشیا تاریخی کشف شده از استان کردستان و سایر نقاط ایران به نمایش گذاشته شده است.

اروسی موزه سنندج یکی از نمونه‌های بی نظیر هنر اروسی سازی و کار استادکاران سنندجی است، عمارت ملأ لطف الله از بناهای باقی مانده دوران قاجار است.

عمارت خسرو آباد

این عمارت در بلوار خسروآباد (شبلی) قرار دارد. عمارت در نوع خود بی نظیر بوده و سال‌ها مرکز حکومت حکام اردلان به ویژه خسرو خان بوده است.

مجموعه عمارت و باغ آن افزون بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار در بخش غربی و ساختمان‌های شرقی با غلام گردش‌ها و ایوان ستون دار مشرف بر صحن عمارت و فضای بیرونی بنا دارای فضاهای دیگری چون حمام، اتاق قاپ چیان و خدمت کاران است. تزئینات معماری این بنا شامل گچ‌بری، آجرکاری، اروسی های زیبا و حوض چلیپا شکل داخل عمارت است.

عمارت وکیل

این مجموعه بزرگ در خیابان کشاورز واقع شده است و شامل سه حیاط با عمارت‌های مربوطه و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه و یک حمام عمومی در خارج آن است.

بخش اصلی عمارت وکیل در دوران زندیه ساخته شده و بخش‌های دیگران متعلق به دوره‌های قاجار و از جاذبه‌های گردشگری سنندج است. مجموعه دارای تزئیناتی چون آجرکاری‌های زیبا و اروسی های پرکار است و حیاط مرکزی دارای سقف شیروانی با طرح کلاه فرنگی است.

عمارت مشیر دیوان

این عمارت در خیابان شهدا در شهرستان سنندج قرار دارد و شامل هفت حیاط با فضاهای مرتبط است و یک حمام خصوصی در داخل مجموعه دارد و هریک از حیاط‌ها نیز دارای آب نما هستند.

عمارت توسط میرزا یوسف مشیر دیوان در دوره قاجار ساخته شده و از زیباترین ایوان با طرح کلاه فرنگ در سنندج متعلق به این بنا است.

در این عمارت نیز از اروسی های پرکار، تزئینات آجری، کاربندی‌ها و گچ‌بری جهت تزئین استفاده شده است.

عمارت حبیبی (خانه صنایع دستی)

خانه صنایع دستی کردستان از زیباترین اماکن دیدنی شهر سنندج، در سال ۱۳۹۳ در عمارت حبیبی با هدف حمایت از تولیدکنندگان شاخص و ترویج صنایع دستی استان کردستان ایجاد گردیده شد، خانه صنایع دستی در بافت تاریخی سنندج همجوار موزه باستان شناسی سنندج در خیابان امام، کوچه حبیبی واقع شده است.

این مجموعه کارگاه‌های هنرهای سنتی و صنایع دستی اعم از نگارگری و تذهیب، هنرهای چوبی، ساز سازی، دف سازی، ارسی سازی و گره چینی، مصنوعات چوبی، وندی سازی وغیره فعال بوده و پذیرای بازدید گنندگان و گردشگران به منظور آشنایی با شیوه‌های ساخت و تولید این صنایع بومی و اصیل کردستان است.

مسجد جامع سنندج

این مسجد در ضلع شمالی خیابان امام خمینی (ره) قرار گرفته است و بر اساس مدارک موجود، در زمان احداث مسجد مربوط به دوره قاجار بوده و به دستور امان الله خان والی کردستان در سال ۱۲۲۸ هجری قمری ساخته شده است.

این مسجد دو ایوانی است با یک حیاط مرکزی که در پیرامون آن ۱۲ حجره برای طلاب علوم دینی ساخته شده و دارای شبستانی بزرگ با ۲۴ ستون است و اطراف شبستان و سرستون‌ها با آیات کلام الله مجید مزین شده است.

برای تزئین دیوارهای مسجد از کاشی‌های هفت رنگ استفاده شده و در دروازه آن سنگ مرمر به کار رفته است.

مجموعه پارک تفریحی آبیدر

این مجموعه یکی از جاذبه‌های گردشگری سنندج در غرب این شهر و در انتهای خیابان آبیدر قرار دارد. شهر سنندج از فراز این پارک چشم‌انداز بسیار زیبایی دارد.

چندین باغ و چشمه‌ی طبیعی در این پارک وجود دارد، یکی از بزرگ‌ترین باغ‌های این مجموعه باغ امیریه است و بزرگ‌ترین سینمای روباز (تابستانی) کشور و خاورمیانه در این باغ جای گرفته است.

این مجموعه از قدیم‌الایام تفریح گاه مردم سنندج بوده و کوه آبیدر دارای محبوبیت خاصی در میان مردم است.

بازار سنندج

این بازار در دو طرف خیابان انقلاب قرار گرفته و در سال ۱۰۴۶ هجری قمری همزمان با مرکزیت یافتن شهر سنندج به عنوان مرکز حکومت اردلان‌ها ساخته شده است.

پلان این بازار به صورت مستطیل بزرگی است که در اکثر خیابان کشی دوران حکومت پهلوی به دو بخش تقسیم شده و بخش شمالی آن بازار سنندجی و بخش جنوبی آن بازار آصف نام گرفته است. با وجود مراکز خرید جدید، این بازار هم چنان موقعیت و ارزش خود را از لحاظ تجاری حفظ کرده است.

حمام تاریخی عبدالخالق (نمایشکاه و فروشگاه صنایع دستی)

یکی از جاذبه‌های گردشگری سنندج حمام تاریخی عبدالخالق است که در راستای معرفی صنایع دستی کردستان و ایجاد مرکزی برای فروش و نمایش دائمی آن با همکاری اتحادیه تعاونی‌های صنایع دستی استان با توجه به قرارگیری در بافت قدیم سنندج و مجاورت در ضلع شرقی بازار قدیمی سنندج در خیابان انقلاب (سیروس سابق) تجدید بنا و مرمت شده است.

دسترسی به این سایت از طریق چهارراه انقلاب، خیابان ۲۸ دی، کوچه حمام امکان پذیر است و در این نمایشگاه هنرمندان صنایع دستی ضمن فعالیت و تولید محصولات بومی استان، امکان خرید تولیدات خود را در قسمت فروش نمایشگاه برای گردشگران و بازدیدکنندگان فراهم کرده‌اند.

قابل ذکر است، تاریخ ساخت بنا مربوط به دوره قاجاریه و معماری بومی توسط استادکاران و معماران سنندجی ساخته شده و در حال حاضر دومین حمام بزرگ قدیمی شهر سنندج است.